Kolposkopi
Kolposkop, serviks, vagina ve vulva dokularını inceleyen, bunu bir büyüteç gibi hareket ederek görüntüyü çeşitli derecelerde büyüterek yapan cihazın adıdır ve yapılan bu işlem de Kolposkopi olarak ifade edilir. Kolposkopi ile çıplak gözle görülmesi mümkün olmayan pek çok detay görülebilir ve gözün görmediği pek çok patojen tespit edilebilir. Özellikle Serviks kanserleri, Vajen kanserleri ve Vulva kanserleri bu yöntem ile teşhis edilebiliyor. Kanser öncüsü olan çeşitli hastalıklar da yine bu şekilde gözlemlenebilir.
Kolposkopi nasıl yapılır?
Kolposkopi, ağrısız, acısız ve kolay bir muayene yöntemidir. Öncelikle hasta jinekolojik muayene masasına uzanır. Spekulm adı verilen alet ile vajenin içi görünür hale getirildikten sonra vajenin içi aydınlatılır ve Kolposkopun büyüteç özelliği kullanılarak genital organlar büyütülerek anormallikler izlenir.
İşlem sırasında, Kolposkopi öncesinde muayene olduğunuz gibi kadın-doğum masasına sırt üstü yatmanız gerekir. Muayene sırasında uygulanan alet vageninize yerleştirilerek rahim ağzınızının rahatça görülmesi sağlanır. Tuzlu su ile rahim ağzı ve vagendeki akıntılar giderilir ve sonra, özel bir sıvı ile rahim ağzınız ıslatılır. Eğer problemli bir doku ya da hücre varsa uygulanan bu sıvının etkisi ile tanısal bir takım bulgular ortaya çıkar. Bu sayede de doktorumuz bu bölgelerden net bir şekilde ayrıntılı olarak inceleme yapabilir. Gerekirse de bu bölgelerden incelenmek üzere biyopsi (parça) alabilir. Alınan örnek konunun uzmanı olan bir Patolog tarafından incelenecektir. Tüm bu işlemler genellikle 20-30 dakika kadar kısa sürmektedir.
Kısacası Kolposkopi yöntemini, rahim ağzı, vagen ya da vulvanın büyültülerek muayenesini sağlayan teleskobik bir inceleme şekli olarak tanımlayabiliriz. Kolposkop denilen ışıklı alet rahim ağzının görüntüsünü büyütür, böylece daha iyi bir muayeneyi mümkün kılar ve hem görüntü hem biyopsi örneği alınabilmesini sağlar.
Kolposkopi kimlere, neden yapılır?
Kolposkopi yapma ihtiyacı, genellikle Smear testi sonucu anormal gelen hastalarda ortaya çıkmaktadır. Özellikle ASCUS, LSIL, HSIL ve CIN gibi sonuçlar, hafif ya da orta düzeyde displazi görülen vakalarda gerekli olabilir. Bunun dışında tekrarlayan iltihap ve enfeksiyon söz konusu ise ve özellikle Smear testi sonucunda bu kanıya varılıyorsa, Kolposkopi yapılabilir. Bazen ise Jinekolojik muayene sırasında serviks, vulva ve vajinada anormallik hissedilebilir. Bu durumda da Kolposkop aleti faydalı olacaktır.
Kolposkopi zararlı mı?
Bu işlem sırasında ya da sonrasında oluşacak hiçbir yan etki ya da zarardan söz edilemez. Ağrılı bir işlem olmamakla birlikte, son derece basit ve de güvenli olması da dikkat çekicidir. Ancak yapılan bu işlem sonrasında lekelenme şeklinde koyu renkli akıntı gelmesi son derece doğal olduğundan endişe uyandırmamalıdır. Kolposkopik biyopsi yapılmışsa, 1 hafta kadar cinsel ilişkiden kaçınılması gerekmektedir. Bu süreçte havuza ya da denize girilmemesi de önemli bir uyarı olacaktır. Eğer biyopsi yapılmışsa, işlem sonrasındaki günlerde hafif kramplar ve hafif kanamalar gözlenebilir ama bu durum doğaldır ve endişe yaratmamalıdır. Olası bir anormallikte ise mutlaka doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir.
Niçin Kolposkopi Yapılır?
Kolposkopi, smear testi ile tespit edilen anormal hücre değişikliklerinin nedenini anlamak için gerçekleştirilir. Ayrıca rahim ağzında kansere dönüşeme riski söz konusu olan lezyonların da tespit edilmesinde etkilidir.
Kolposkopi Hangi Durumlarda Yapılır?
Kolposkopi ve biopsi gerektiren bazı durumlar şunlardır;
⦁ PAP smear sonucunda rahim ağzını oluşturan hücrelerde şiddetli ya da orta şiddette kansere dönüşme riskine sahip olan değişiklikler (displazi) tespit edilen kadınlarda gerekli olabilir. (Smear sonucu ASCUS, ASC-H, LSIL, HSIL, CIN II-III )
⦁ Muayene sırasında serviksin anormal görünüme sahip olması
⦁ Sitoloji histoloji uyumsuzluğu tespit edilmesi
⦁ Kişinin ilişki sonrası kanama yaşıyor olması
⦁ HPV 16 ve HPV 18 testlerinin pozitif sonuç vermesi
Kolposkopi Niçin Önemlidir?
Kolposkopi önemlidir, çünkü bu yöntem ile rahim ağzı kanserine dönüşme riski olan lezyonlar erken dönemde tespit edilir ve bu sayede de rahim ağzı kanserleri erken evrede yakalanabilir.
Kolposkopinin bu alanda deneyimli jinekologlar tarafından yapılması gerekir. Bu uygulamada deneyimi olmayan kişilerin yapacağı kolposkopik muayene pek de doğru sonuç vermeyebilir. Uygulamanızı yapacak olan hekime bu alanda deneyimi olup olmadığını mutlaka sormalısınız.
Kolposkopi’ye Nasıl Hazırlanmalıyım?
Kolposkopi operasyonu için size verilen randevu saatinden 24 saat öncesi itibariyle, vajinal duş almamalısınız. Bunun yanı sıra vajinal ilaçlar ya da tampon kullanmamalısınız. Ayrıca bu süreçte cinsel ilişkiden de kaçınmanız gerekiyor.
Kolposkopi Sonucu
Kolposkopik incelemenin ardından doktorunuz uyguladığı boyamalar sonucunda, rahim ağzı bölgesinde renk ve boyanma değişiklikleri olup olmadığını gözlemleyecek ve size bildirecektir. Eğer gerek duyarsa bu değişikliklerin mevcut olduğu bölgelerden biopsi örneği de alabilir. Rahim ağzı kanserine yol açabilecek nitelikte lezyonların söz konusu olup olmadığı, yapılan biopsiler ile ortaya çıkacaktır. Biopsi sonucu ise düşük dereceli lezyonlar gösteriyorsa (LSIL veya CIN1) genellikle takip önerilir. Eğer yüksek dereceli lezyonlar varsa da (HSIL veya CIN2 CIN3) leep / konizasyon önerilmektedir. Rahim ağzı kanseri gibi bir durum ile karşılaşılıyorsa, en doğru hareket ameliyat olacaktır. Bu aşamada yapılabilecek cerrahi işlemlere ise hastanın yaşı, evlilik durumu, çocuk beklentisi, tümör büyüklüğü, MRI veya PET CT sonucuna göre karar verilecektir.