Vajinal Enfeksiyonlar

Genital organ enfeksiyonları olduğundan üreme fonksiyonunu risk altına alabilen durumlardır. Pek çok mikrobun bir arada olmasına bağlı olarak, doku tahribatına sebep olabilir. Basit bir vajinal enfeksiyon bile tedavi edilmediği durumda karın boşluğuna doğru yayılarak ciddi sıkıntılar oluşturabilir. Normal şartlarda kadın vücudu doğal bir şekilde enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. Vajinanın sahip olduğu asidik ortam, her ay adet döngüsü ile atılan rahim içi tabakası, rahim ağzında geçişi neredeyse kapatan salgılar ve vajinanın doğal florasında yer alan laktobasil adı verilen bakteriler, vajinal enfeksiyonlara karşı doğal bir koruma kalkanı görevi görür. Vajinal enfeksiyonların görülmesinin sebepleri arasında doğum, düşük, bazı operasyonlar, hamilelik, sentetik iç çamaşırlarının giyilmesi, antibiyotik kullanımı ve hijyen problemleri gibi durumlar olabilir.

Vajinal Enfeksiyon (Vajinit) Nedir ?

Vajinit, vajinal mukozanın iltihaplanması durumudur (enflamasyonu) ve Jinekologlara en sık başvuru sebebi de bu rahatsızlıktır. Vajinit, özellikle ergenlik dönemindeki kadınların %90’lık kısmını etkiliyor ve bu vakaların da %30’luk kısmında, iki ya da daha fazla enfeksiyon da beraber seyrediyor.

Vajinal akıntı, normal durumlarda vajinanın nemli ve sağlıklı kalmasını sağlayan berrak bir salgıdır. Özellikle hamilelik, cinsel uyarım ve yumurtlama gibi doğal durumlarda ise vajina salgısında artış olabilir. Ancak bu normal bir durumdur ve genellikle de herhangi bir rahatsızlık oluşturmaz. Dolayısıyla vajinal akıntıda artış olması, her zaman anormal bir durum belirtisi değildir.

Eğer vajinal akıntı artışını, renk ve kıvam değişikliği izliyor, kaşıntı, yanma ve kötü koku da bunlara eşlik ediyorsa, üstelik bu belirtiler 2-3 günden fazla sürüyorsa, vajinal akıntı bir sorun olduğunu gösteriyor olabilir.

Vajinit hayati tehlike ifade eden bir rahatsızlık değildir. Bununla birlikte eğer zamanında ve doğru bir şekilde tedavi edilmezse, daha ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirebilir. Bu da istediğimiz bir durum değildir.

Vajinal Enfeksiyonların Çeşitleri

Vajinal enfeksiyonlar arasında yer alan ve en sık karşılaşılan durum olarak bilinen Bakteriyel vajinoz, kötü kokulu ve beyaz bir akıntı ile kendini belli eder. Cinsel ilişki sonrasında kötü koku miktarında artış gözlenir ve adet dönemlerinde de şikâyetlerin arttığı görülür. Muayene sırasında alınan örnekler ile tanılama yapılabilir ve sonrasında da tedavi planlanabilir. Genellikle de antibiyotik tedavisi önerilir.

Vajinal enfeksiyonlar arasında yer alan bir diğer sorun ise Kandida mantarlarının sebep olduğu sıkıntılı tablodur. Kadınların neredeyse %75’i hayatında en az 1 kez bu sorunu yaşar ve mantarların sebep olduğu bu tür vajinal enfeksiyonlarda anti-mikotik ilaçlar yeterli olur.

Diğer taraftan vajinal enfeksiyonlara sebep olan ve cinsel yolla bulaşabilen parazitler unutulmamalıdır. Trikomalazi olarak ifade edilen bu tabloda karşımıza çıkan belirti, sarı – yeşil köpük şeklinde akıntıdır. Ayrıca rahim ağzında küçük kanamalar da gözlenebiliyor.

Vajinal enfeksiyonlar, pek çok kadının problemi olabilir, ancak önemli bir olan uzman bir doktordan destek almaktır.

Vajinit Nasıl Oluşur?

Vajinit oluşumundan %90 oranında 3 etken rol oynar;

• Mantarlar (Candida albicans)
• Bakteriler (Gardnerella vaginalis)
• Parazitler (Trichomonas vaginalis)

Bu etkenlerin dışında Chlamydia ve Micoplasma grubu bakteriler, Neisseria gonorrhoea, Escherichia coli, Giardia lamblia, Balantidum coli, Entamoeba histolytica ve Ureaplasma urealiticum gibi zararlılar, vajinit tablosunun sorumluları olabilecek mikroorganizmalardır.

Vajinit oluşumunda sıklıkla, normal vajinal ortamın (floranın) bozulması ve pH’ın değişmesi birer sebep olmaktadır. Diğer taraftan bazen birden çok sebep bir arada seyreder ve karma vajinal enfeksiyon adını verdiğimiz durum ortaya çıkar.

Kandidal Vulvovajinit (Vajinal Mantar Enfeksiyonu) Nedir?

Sıklıkla karşımıza çıkan bir vajinit türü olan kandidal vulvovajinitin öncelikli sebebi, Candida albicans olarak adlandırılan maya mantarlarıdır. Candida albicans, sağlıklı kişilerin deri ve mukoz membranlarında, normal florada bulunan organizmanın doğal direncini bozarak, enfeksiyona neden olur. Bu sık rastlanan vajinit türü, yetişkin kadınların neredeyse %75’inde hayatlarında en az bir kez görülür. Yaklaşık %40-50’lik kısmında ise iki ya da daha fazla kez ortaya çıkmaktadır.

Kandidal Vulvovajinitin Belirtileri Nelerdir?

Kandidal Vulvovajinitin öncelikli belirtisi, vajina çevresinde görülen şiddetli kaşıntı ve tahriş durumudur. Bununla birlikte ayrıca dış cinsel organlarda kızarıklık ve şişlik görülür. Yoğun ve az miktarda peynirimsi akıntı da oluşabilir.

Kandidal Vulvovajinite Yol Açan Sebepler Nelerdir?

Normalde Kandida mantarı, ağız, boğaz, bağırsak içi (kolon) ve vajina florasın gibi yerlerde bulunurken, vücudun dengesini değiştiren hamilelik, şeker hastalığı (diyabet), obezite gibi durumlarda, doğum kontrol ürünlerinin kullanımında, sperm öldürücüler (spermisit), rahim içi araçlar (RİA) ve yoğun antibiyotik kullanımında hastalık oluşturabilirler.

Kandidal Vulvovajinit Nasıl Tedavi Edilir?

Bu enfeksiyonların tedavisinde mantarlara karşı etki gösteren, oral yoldan alınan ilaçlar ya da vajinal yoldan kullanılan antifungal adı verilen ürünler tercih edilebiliyor.

Bakteri Kaynaklı Vajinal Enfeksiyon (Bakteriyel Vajinoz) Nedir?

Gardnerella vaginalis ya da non-spesifik vajinit şeklinde de bilinen bakteriyel vajinoz, özellikle doğurganlık çağında olan kadınlarda gözlenen bir bakteriyel vajinal enfeksiyondur. Bu durum söz konusu olduğunda normal vajinal flora değişikliğe uğramıştır. Sağlıklı florada bulunması gereken Lactobacillus adı verilen yararlı bakteriler azalırken, diğer bakterilere (Peptococcus sp., Prevotela sp., G. Vaginalis ve Mobiluncus sp.) artış gözlenmektedir.

Bakteriyel vajinoz %50 oranında belirti vermeden ilerlediği için sıklık oranı net bir şekilde ifade edilemiyor. Bunun yanı sıra, bakteriyel vajinoz, herhangi bir jinekolojik rahatsızlık sebebi ile polikliniklere başvuranların %15 – 19’unda, hamilelerin %10 – 30’unda ve cinsel yolla bulaşan hastalıkları olan kişilerin de %24 – 40‘ında tespit edilmektedir.

Bakteriyel Vajinozun Belirtileri Nelerdir?

Bakteriyel vajinoz vakalarının ortalama yarısında belirtiler görülürken, diğer yarısında görülmemektedir. En önemli ve ilk göze çarpan belirti ise balık kokulu vajinal akıntıdır. Bununla birlikte bazı vakalarda kaşıntı ve tahriş durumu da yaşanabiliyor.

Bakteriyel Vajinoza Yol Açan Sebepler Nelerdir?

Bakteriyel Vajinozda sıklıkla karşımıza çıkan risk faktörleri, RİA kullanımı, vajinal duşlar ve hamilelik yer almaktadır.

Bakteriyel Vajinoz Nasıl Tedavi Edilir?

Bu hastalığında tedavisinde, bakteriler hedef alınıyor ve dolayısıyla bakterilere karşı ağızdan alınan veya vajinal yolla kullanılan çeşitli antibiyotikler etkili oluyor.

Trikomonal Vajinit Nedir?

Trikomonal vajinitin ön plana çıkan sebebi, cinsel yolla bulaşan bir parazit olan Trichomonas vaginalis’tir. Bugün tüm dünyada yılda neredeyse 180 milyon insanı enfekte eden bir unsurdur.

Trikomonal Vajinitin Belirtileri Nelerdir?

Belirtilerin özellikle adet dönemi sonrasında ve hamilelik döneminde şiddetlendiği görülüyor. En sık rastlanan belirti ise kötü kokulu ve fazla akıntıdır. Akıntının genellikle sarı-yeşil renkte olduğu görülür. Cinsel ilişki sırasında ağrı, idrar yaparken yanma hissi ve beraberinde bazı hastalarda alt karın bölgesinde hissedilen ağrı ifade edilmesi gereken diğer belirtilerdir.

Trikomonal Vajinite Yol Açan Sebepler Nelerdir?

Trikomonal vajinit, cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğundan, hastalığa sahip olan bir kişiyle cinsel ilişki sonucu ortaya çıkabilmektedir.

Trikomonal Vajinit Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi sürecinde parazitlere karşı oral veya vajinal olarak kullanılan antiprotozoal adı verilen ilaçlar tercih edilmektedir. Bunun yanı sıra cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğu için, tedavinin başarılı olması ve tekrarlamaması cinsel partnerin de tedavi olması ile mümkündür. Tedavi süresi boyunca da cinsel ilişkiden uzak durulması gerekiyor.

Vajinit Oluşumunu Kolaylaştıran Etkiler Nelerdir?

– Dar ve sıkan sentetik giysilerin giyilmesi

– Hamilelik (hormonal dengenin değişmesi)

– Şeker hastalığı

– Doğum kontrol haplarının kullanımı

– Yanlış temizlik alışkanlıkları

– Bağışıklık sistemi zayıflığı gibi nedenler ile vajinit oluşumu mümkündür.

Vajinitten Korunmak İçin Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?

Temizlik, Vajinittan korunmada en önemli önlemdir. Vajinanın sabun ya da intim duşlarla sık sık yıkanması, vajinanın koruyucu tabakasını bozar ve iltihabi hastalıklara davetiye çıkarır. Uzun süre tampon ve ped kullanımı da yine olumsuz bir etken olarak değerlendirilebilir.

Genel banyolara ve aşırı klorlu havuzlara girilmemek, umumi tuvaletleri kullanmamak ve ortak tuvalet temizlik malzemelerini de kullanılmamak oldukça önemlidir.

Dış cinsel organ temizliğinde ise yıkama ve kurulama işlemi genel uygulamanın aksine önden arkaya doğru yapılmalıdır. Bu yöntemle mikroplardan zengin bir bölge olan anüs ve çevresinden vajinaya mikroplar taşınmamış olur.

Giysi seçimi hastalıklardan korunmak için dikkat edilmesi gereken önemli bir faktördür. Sentetik elyaflı iç çamaşırları, dar pantolon gibi çok sıkı ve dar giysiler, daha az hava aldıkları için, vajina ve çevresinin ısı ve nem oranını arttırırlar. Bu durumda özellikle mantar gelişimi artmaktadır. Mayo gibi uzun süre ıslak olarak taşınan giysiler de aynı sebebe bağlı olarak olumsuz bir etken olmaktadır. Dolayısıyla rahat giysiler giyilmeli,  pamuklu iç çamaşırları tercih edilmeli ve mayo gibi ıslak giysiler ile uzun süre kalınmamalıdır.

Kimyasal temas ise lokal alerji ve aşırı duyarlılık oluşturarak, vajinal ortamı değişikliğe uğratıp vajinite sebep olabilir. Örneğin; parfümlü tuvalet kâğıtlarını kullanmamak, önemli bir önlem olabilir.

Hem uzun süreli ve hem de kontrolsüz bir şekilde antibiyotik kullanmak, sık görülen vajinit sebeplerinden biridir. Bu sebeple antibiyotikler sadece doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

Beslenme alışkanlıklarında hassas davranmamak da, vajinit için hazırlayıcı bir ortam oluşturabilir. Özellikle bol şekerli besinleri tüketmeye bağlı olarak kan şekeri yükselir ve hastalık oluşumu da kolaylaşmış olur.

Vajinit Tedavisi Süresince Cinsel Yaşam olur mu?

Cinsel ilişki tahriş oluşabilecek bir etkendir. Enfeksiyonların gelişmesinde kolaylaştırıcı bir etken olmaktadır ve ağrı da neredeyse her tür vajinit vakasında rastlanan bir durumdur. Bu sebeple tüm vajinit tiplerinde tedavi boyunca cinsel ilişkiden uzak durulması önerilir. Vajinal enfeksiyonlar, yaşamı ciddi anlamda aksatabilir.