Yumurtalık Kisti nedir?
Kist adı verilen yapı, içi sıvı dolu bir oluşumdur ve her kadında her yaşta olabileceği gibi portakal büyüklüğüne kadar ulaşabilir. Genellikle yumurtlama döneminde ortaya çıkarlar. Yumurtlama adı verilen olay ise yumurtalığın her ay yumurta bıraktığı dönemde gerçekleşir. Yumurtalık kistlerinin pek çoğu aslında zararsızdır. Ancak zararsız olsalar dahi zaman zaman ağrıya sebep olabilirler ve çok büyüdüklerinde ise kendi kendilerine patlayabilirler. Yumurtalık kisti ile ilgili burada önemli bir nokta, menopoz dönemi sonrası oluşum gösteren kistlerdir. Bunlar yumurtalık kanserine bağlı olarak oluşurlar ve tedavi edilmeleri gerekir.
Yumurtalık Kistlerine Ne Sebep Olur?
Yumurtalık kistlerinin genel olarak nedeni, endometriozis gibi durumlardır. Rahim içi dokusunun farklı pelvik organlarda da yayılım göstermesi ile ilişkili olarak yumurtalık kistleri meydana gelebilir.
Yumurtalık Kistlerinin Genel Belirtileri Nelerdir?
Yumurtalık kistleri, öncelikle kasık ağrısı ile kendini belli eder. Buna ek olarak adet düzensizliği ve de ağrılı adet kanaması görülebilir. Bazen ise bu duruma bulantı ve kusma da eşlik edebilir. Bu belirtiler ortaya çıktığında tanı ve tedavinin yapılması çok önemlidir.
Polikistik Over Sendromu (PCOS) Ne Demektir?
Yumurtalıklarda çok sayıda küçük ve zararsız kistin meydana gelmesi durumu, Polikistik Over Sendromu (PCOS) olarak ifade edilir. Bu kistler aslında yumurtlamaya yetişememiş ve farklı hormon seviyeleri ile ortaya çıkmış küçük yumurta folikülleridir.
Folikül Kisti
Bir kadının normal adet döngüsü içerisinde, folikül adı verilen kese içerisinde yumurta gelişimi olur. Bu kese yumurtalıkların içinde yer almaktadır. Çoğu zaman, bu folikül ya da diğer bir ifade ile kese açılır ve bir yumurta bırakılır. Eğer folikül açılmazsa, bu sefer folikülün içindeki sıvı yumurtalıkta bir kist meydana getirebilir. İşte bu durum ise Folikül kisti olarak adlandırılan tabloyu ifade eder. Foliküler kistler, yumurtalıklarınızda oluşan ve içi sıvı dolu bir yapıya sahip doku parçalarıdır.
Semptomlar ve Tedavi
PCOS ile kadınlar, yumurtaların salınmaması olayına bağlı olarak “kistler” ile karşılaşabilirler. Tabii bu durum genellikle ilk etapta fark edilmeyecektir. Oluşan Foliküller zaman içerisinde büyümeye devam eder ve birden fazla “kist” oluşur. Bunlar bir ultrason görüntüsünde bir “inci dizesi” gibi görünebilir. İlerleyen dönemde ise adet düzensizliği, kilo artışı, tüylenme ve iki adet dönemi arasında kanama gibi bazı semptomlar ortaya çıkabilir. Tedavi süreci ise çeşitlendirilebiliyor ve hastanın durumuna göre hekim tarafından planlanıyor.
Yumurtalık Kisti Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yumurtalık kisti tedavisi, tanı aşamasında da tercih edilen Laparoskopi yöntemi ile yapılır. Ancak bazen bu tür cerrahi işlemlerden önce farklı yöntemler de denenebilir. Çoğu zaman çapı 5 cm’den daha küçük olan yumurtalık kistleri, ortalama 1 ile 3 ay gibi bir zaman zarfı içerisinde kendi kendine ortadan kaybolmaktadır. Bazen ise yumurtalık kistlerinin küçülmesi amacıyla ve hormonal düzensizliği gidermek için ve daha fazla kist oluşma riskini azaltmak için hormonal doğum kontrol hapları kullanılabilir. Tüm bunlara rağmen bir cevap alınamamışsa, Laparoskopi gibi cerrahi yöntemler tercih edilir ve yumurtalık kisti tedavisi bu şekilde gerçekleştirilir. Ayrıca PCOS’lu kadınlarda insülin duyarlılığını arttırmak için ise Metformin kullanılabilir.
Diğer taraftan yumurtalık kisti tedavisi alternatifi olarak iğne ile boşaltma yöntemi de tercih edilebilir. Ultrason rehberliğinde, içi su dolu bir yapı olan kistin iğne ile delinerek boşaltılması, ağrısız, acısız ve hızlı iyileşme sağlayan bir tedavi yöntemidir. Özellikle klasik cerrahi operasyonlar ile karşılaştırıldığında, karın içi yapışıklıklar ve benzeri risklerin olmaması, bu işlemi daha cazip kılmaktadır. Over kistleri olarak da ifade edilen yumurtalık kistleri, her yaştan kadının problemi olabilir. Ancak zaman kaybetmeden tedavi edilmeleri gerekir. Her ne kadar küçük boyutta olanlar kendi kendine ortadan kaybolabilse de, bir uzman tarafından muayene gerçekleştirilmesi ve durumun net bir şekilde değerlendirilmesi gerekir. Yumurtalık kisti tedavisi, kişinin mevcut durumuna bağlı olarak planlanabilir ve hekimin uygun göreceği yöntem ile sağlıkla gerçekleştirilebilir.